Μια Οδηγήτρια αλλιώτικη από τις άλλες

 Ἄλαλα τὰ χείλη τῶν ἀσεβῶν, τῶν μὴ προσκυνούντων τὴν εἰκόνα σου τὴν σεπτὴν, τὴν ἱστορηθεῖσαν ὑπὸ τοῦ Ἀποστόλου, Λουκᾶ ἱερωτάτου, τὴν ὁδηγήτριαν.

Έτσι υμνούνε την Παναγία στις ορθόδοξες εκκλησίες πριν τη μεγάλη γιορτή του δεκαπενταύγουστου την Κοίμηση της Θεοτόκου στους παρακλητικούς κανόνες. Το Πάσχα του καλοκαιριού όπως συνηθίζεται να λέγεται από τους χριστιανούς που το τιμούν με μεγάλη λαμπρότητα.

Πρόκειται ουσιαστικά για μια μηνιαία γιορτή που ξεκινάει με τους παρακλητικούς κανόνες που ψέλνονται από την πρώτη Αυγούστου και συνεχίζονται μέχρι την παραμονή της Κοίμησης τον δεκαπενταύγουστο (πριν απ’ αυτό μεσολαβεί η επίσης  μεγάλη γιορτή της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στις έξι του μήνα), ακολουθεί η πανήγυρη της 23^ης Αυγούστου με τα Εννιάμερα της Παναγίας και ολοκληρώνεται ο κύκλος στις 31 με την γιορτή της Αγίας Ζώνης (κατάθεση της Τιμίας Ζώνης της Θεοτόκου) όποτε ολοκληρώνεται και το εκκλησιαστικό έτος.

          Κάθε τόπος και Παναγιά και κάθε Παναγιά με διαφορετικό προσωνύμιο. Ιδιαίτερα στα κυκλαδονήσια που οι κάτοικοι νοιώθουνε την Παναγιά σκέπη και προστασία τους. Μεγαλόχαρη, Κανάλα, Καταπολιανή, Χοζοβιώτισσα, και Οδηγήτρια στην Κίμωλο.

Την Κίμωλο που τιμά όλες αυτές τις γιορτές σε εκκλησίες που γιορτάζουνε τη συγκεκριμένη μέρα και υπάρχουνε στο νησί και την γειτονική Πολύαιγο με τα ανάλογα πανηγύρια και μεγάλη συμμετοχή πιστών.  

Και τούτη η Παναγιά  είναι πραγματικά ξεχωριστή. Ας αφήσουμε τον ποιητή του λόγου και του χρωστήρα τον μοναδικό Φώτη Κόντογλου να μας αφηγηθεί το γιατί, σ’ ένα εξαιρετικό αφιέρωμα για τις εκκλησίες του νησιού που επιμελήθηκαν ο Γιώργος Βεντούρης με τη γυναίκα του Δέσποινα Αθανασιάδου Βεντούρη και βρίσκεται στην επίσημη ιστοσελίδα της Κιμώλου.

            Ανάμεσα στις εικόνες οι πιο σπουδαίες είναι οι Παναγιές. Η παλιότερη βρίσκεται στη μεγάλη ενοριακή εκκλησία. Είναι Οδηγήτρια μεγάλη κι ασημωμένη,  μαύρη στο πρόσωπο και τα χέρια όπως οι ουλές οι παλιές. Η τέχνη της δείχνει πως ήρθε από πάνω. Από την πόλη ή τη Θεσσαλονίκη. Έχω την ιδέα πως είναι μια από τις πιο παλιές Παναγιές που βρίσκουνται στην Ελλάδα. Κι από τις πιο ασυνήθιστες

          Μια πραγματικά σπάνια και ξεχωριστή εικόνα της Παλαιολόγιας περιόδου (15^ος αιώνας) ανάμεσα στα αρχαία κονίσματα που κοσμούνε τις πάνω από ογδόντα εκκλησίες του νησιού. Ο Κόντογλου εντυπωσιάστηκε από την τέχνη και την μοναδικότητα της και με οδηγό όχι μόνο την μαστοριά αλλά και την πίστη του ξανασχεδίασε την εικόνα σε ασπρόμαυρο φόντο, αποτυπώνοντας τα χαρακτηριστικά του προσώπου της Παναγίας που δύσκολα διακρίνονται στην πρωτότυπη εικονογράφηση.

Το αποτύπωμα αυτού του σχεδίου υπάρχει στην έκδοση των Κιμωλιακών αποθησαυρισμένο από τον μεγάλο ιστοριογράφο και τεκμηριωτή της ιστορίας του τόπου μας αείμνηστο παπά Γιάννη Ράμφο.

          Αντί λοιπόν για τυπικές ευχές επιλέξαμε να παρουσιάσουμε για πρώτη φορά  διαδικτυακά αυτή την πραγματικά μοναδική εικόνα με τις δυο εκδοχές της και τον τεράστιο συμβολισμό που έχει για το νησί μας πέρα από την τεράστια καλλιτεχνική και λατρευτική της αξία.

          Η Παναγιά μαζί μας και καλό κουράγιο και δύναμη στους δύσκολους καιρούς που περνάμε από την Υπέρμαχο Στρατηγό της πίστης μας.